Samuel Woltjer

Samuel (Sam) Woltjer wordt geboren op 21 juni 1912 in Slochteren als oudste zoon van timmerman Hendrik Woltjer, (Garrelsweer gem. Loppersum, 19-03-1877 – Groningen 1954) en Vogelina Bollegraaf, (Kolham gem. Slochteren 1889 – Groningen 1969). Hendrik en Vogelina krijgen 3 kinderen. Vader Hendrik was voor zover bekend niet-joods, waarschijnlijk heeft zijn vrouw de Shoah hierdoor kunnen overleven.

Saartje Woltjer wordt geboren op 04 augustus 1914 te Loppersum. Ze trouwt op 6 mei 1940 met de niet-joodse Anno Wiegers, geboren in 1918 als zoon van Jan Wiegers (Ter Apel gem. Vlagtwedde 1884 – Groningen 1965) en Jaapkien Muske (Ter Apelkanaal gem. Vlagtwedde 1881 – Groningen 1958). Saartje en Anno krijgen 1 kind en dit gezin overleeft eveneens de Shoah dankzij het gemengde huwelijk.

Jurriën Woltjer is de jongste zoon uit het huwelijk van Hendrik en Vogelina. Hij wordt geboren op 9 november 1923, geboorteplaats onbekend, Hij trouwt met Lijdia Arendina van Lingen geboren 1 november 1923, zij krijgen 1 kind. Lijdia is waarschijnlijk niet-joods en dit gezin overleeft dan ook de Shoah. Jurriën overlijdt op 12 september 2001, Lijdia overlijdt op 20 december 2003. Beiden liggen begraven op begraafplaats ‘De Duinen’ in Eelde, Tynaarlo, Drenthe.

Sam is een sportieve jongeman en sport in eerste instantie bij de Joodse Atletiek- en Gymnastiekvereniging “Ivria”. Hij is hardloper en loopt op de 400, 800 en 1500m. In 1931 wordt hij 1e op de 1500m. In 1933 worden sportuitslagen vermeld in de diverse bladen waaruit blijkt dat hij op dat moment bij ‘Quick’ zit. Zijn grootste successen haalt hij bij A.V. Groningen 1926 waar hij sinds ongeveer 1935 lid is. Volgens het blad de Noord-Ooster mocht Sam van zijn werkgever in augustus 1938 niet uitkomen tegen de Bremer Sportfreunden. De reden hiervoor is niet bekend.

 In 1939 breekt hij een Noordelijk record door de 800m in minder dan 2 minuten te lopen. In het overzicht van Nieuwsblad van het Noorden d.d. 30-05-1957 blijkt dat zijn recordtijd dan nog steeds niet gebroken is in de Noorderlijke provincies. De laatste sportuitslagen waarin Sam vermeld wordt als deelnemer dateren van 1941.

Beroepsmatig gaat Sam aan de slag als slagersknecht. Later begint hij zijn eigen Koosjere slagerij in het pand Folkingestraat 41. Hier was voorheen schapenslager J.J. Nieweg gevestigd maar die verhuisde naar Folkingestraat nr. 16. Sam trouwt op 27 mei 1940 met Roosje Bilderbeek geboren 18 januari 1918 te Zwolle, dochter van Abraham Bilderbeek (Zwolle 1886 – Auschwitz 1943) en Sippora Stibbe (Zwolle 1892 – Amsterdam 1958). Sam en Roosje gaan in hetzelfde pand als de slagerij wonen en krijgen 1 dochter. 31 december 1942 wordt Roosje gedeporteerd naar Westerbork. Roosje weet de Shoah te overleven met hun dochtertje en hertrouwt op 10 februari 1947 en krijgt nog een zoon. Dit huwelijk loopt uit op een echtscheiding. Ze overlijdt op 23 december 1992 in Amsterdam.

Sam wordt gedeporteerd naar Westerbork van waar hij in 1944 op transport gezet wordt. Uiteindelijk wordt hij vermoord op 18-01-1945 in KDO Chechowitz, Polen. Hij is slechts 32 jaar geworden.

Voor Sam is een Stolpersteine gelegd voor het pand Folkingestraat 41 waar nu een modezaak gevestigd is.

Op 31-08-2021 verscheen er een artikel op Indebuurt.nl Groningen met daarin een interview met Geert Pruiksma, de huidige bewoner van het pand waar het gezin Woltjer woonde. In dit artikel vindt u aanvullende informatie met foto’s over het gezin Woltjer en Joods Groningen wil dit dan ook graag met u delen:

Geert Pruiksma vertelde het verhaal van de familie Woltjer tijdens Open Joodse Huizen op 4 mei. Bekijk hier de opname.

Geert Pruiksma over gezin Woltjer

Bronnen:
BillionGraves, Hesa
De Noord-Ooster
Groninger Archieven
Nieuwsblad van het Noorden
N.I.W.

Illustraties:
Nieuwsblad van het Noorden
N.I.W.
© BillionGraves, Hesa
© Collectie Regina Philip

Laatst bijgewerkt:
12-05-2023