Op 12 mei 1938 wordt in de Folkingestraat 51 Blok’s Melkhandel geopend. Eigenaar van deze koosjere winkel is Samuel Blok, geboren te Groningen op 26 september 1909 als één van de 7 kinderen van Abraham Blok (Groningen, 18 december 1879 – Auschwitz, 12 oktober 1942) en Mietje Frank (Groningen, 25 augustus 1884 – Auschwitz, 12 oktober 1942).
Samuel is bepaald niet de eerste winkelier in het pand. In de loop der tijd zijn meerdere winkeliers van zeer uiteenlopende branches hem voorgegaan. Zo komt o.a. coiffeur A.B. Kok in het pand die de zaak in 1926 om laat bouwen tot een moderne Salon voor Scheren en Haarsnijden. Bij deze verbouwing wordt het elektrisch licht aangelegd door de firma Leviet, het schilderswerk wordt gedaan door dhr. van Zuiden en dhr. van Dam neemt het behangwerk voor zijn rekening. Op 2 oktober van dat jaar vindt de heropening plaats. Heel erg lang zit de salon er niet want in oktober 1928 verhuist deze naar de Folkingestraat 47. Dhr. B. de Groot vestigt hierop zijn winkel in huishoudelijke artikelen in het pand, maar eind december 1930 is hij alweer bezig met de opheffingsuitverkoop van zijn zaak. Het verloop gaat hard want hierna komt sigarenmagazijn A. van Leeuwen in het pand, gevolgd in 1937 door huis-, decoratie- en reclameschildersbedrijf van Sam. van Gelder.
Samuel trouwt op 12 september 1935 met Goltje van Coevorden, geboren te Groningen op 24 mei 1914 als dochter van Joël van Coevorden (Groningen, 11 september 1891 – Blechhammer, 31 december 1944) en Aleida Velleman (Groningen, 14 juni 1888 – Groningen, 30 januari 1931). Als haar moeder overlijdt in 1931 hertrouwt haar vader met Sara Mendels (Den Haag, 19 mei 1899 – Auschwitz, 19 oktober 1942). Samuel is ten tijde van zijn huwelijk nog melkventer van beroep. Samuel en Sara krijgen 1 zoon, Abraham, die in Groningen geboren wordt op 29 februari 1936.
In 1938 verhuist het gezin naar het winkelhuis aan de Folkingestraat 51, waar Samuel op 12 mei van dat jaar zijn melkhandel opent. In de woning boven de melkhandel woont de bekende violist Bennie Behr. Helaas ontkomt ook Samuel niet aan de anti-Joodse maatregelen van de Duitse bezetter. Op 31 januari 1942 schrijft de hoofdcommissaris van politie aan de burgemeester dat de winkel van Samuel gesloten is. Nu zijn winkel dicht is en Samuel werkloos, wordt hij evenals vele andere Joodse Groninger mannen op 10 juli 1942 opgeroepen voor de werkkampen. Hij komt samen met 82 andere mannen, waaronder zijn vader en een aantal van zijn broers, terecht in werkkamp Twilhaar bij Nijverdal. Het kamp wordt op 2 oktober 1942 ontruimd waarbij de mannen lopend, onder begeleiding van Duitse soldaten, naar het station Nijverdal gebracht worden. Hier vandaan gaan zij per trein naar Westerbork. Hoewel op de kaart van de Joodse Raad vermeld wordt dat hij op 9 oktober 1942 op transport gezet is, geeft dezelfde kaart tevens aan dat hij zich op 12/13 oktober 1942 nog in Westerbork bevindt. Hoe dan ook, Samuel komt in Auschwitz terecht waar hij op 31 januari 1943 wordt vermoord.
Zijn vrouw Goltje is samen met hun 6-jarig zoontje Abraham op vrijdag 9 oktober 1942 met transport 26 afgevoerd naar Auschwitz waar zij op 12 oktober 1942 vermoord zijn.
Het huis van de familie wordt leeggehaald door de Groningse expediteur Noord. Een niet-Joodse melkhandelaar heeft interesse in de winkel met woning en laat zijn vrouw contact opnemen met de SD in Groningen. Nadat zij een gift hebben gedaan aan “Winterhulp”, een inzamelingsactie bestemd voor de nazi-oorlogsmachine, mogen zij een contract tekenen en worden de nieuwe huurders van de Folkingestraat 51.
Bovenstaand de kaarten van de Joodse Raad van de familie Blok. Klik op een afbeelding voor een vergroting.
Bronnen:
Boek: Groningen in Oorlogstijd – Uitg. Knoop & Niemeijer, Haren-Gn, 1980
Boek: In Memoriam – Guus Luijters
Boek: Wolf en Ryfka – Willy Lindner
Arolsen Archives
Delpher.nl
Focus Groningen
Groninger Archieven
Nieuwsblad van het Noorden
Illustraties:
Arolsen Archives
Nieuwsblad van het Noorden
Gepubliceerd:
30-04-2021